مجتمع مس سرچشمه

امور معدن مجتمع مس  سر چشمه

موقعيت جغرافيايي
معدن مس سرچشمه يكي از بزرگترين معادن روباز مس دنيا و بزرگترين معدن روباز در خاورميانه مي باشد. اين معدن در فاصله 160 كيلومتري جنوبغربي كرمان، 65 كيلومتري جنوبغربي رفسنجان و 30 كيلومتري شمال پاريز قرار گرفته است .اين معدن از طريق جاده آسفالته به رفسنجان و سيرجان مرتبط بوده و علاوه بر آن به شبكه سراسري راه آهن نيز وصل مي باشد .فاصله اين معدن تا بندرعباس 437 كيلومتر است و ارتفاع متوسط اين ناحيه از سطح دريا 2620 متر و بلندترين ارتفاع ناحيه از سطح دريا 3280 متر مي باشد. طول و عرض جغرافيايي ناحيه معدن به ترتيب 55 درجه و 53 دقيقه شرقي و 29 درجه و 58 دقيقه شمالي است .
آب و هواي كلي منطقه )محدوده معدن و شهرك مس)شامل زمستانهاي سرد و برفگير و بادخيز با تابستانهاي معتدل مي باشد. درجه حرارت ساليانه در اين ناحيه از 15 - تا 35 +درجه سانتيگراد متغير است. متوسط بارندگي در ارتفاعات 550 ميليمتر و در محدوده دامپهاي باطله حدود 450 ميليمتر در سال و حداكثر ميزان بارندگي حدود 1000 ميليمتر در سال گزارش شده است. بادخيزي منطقه نسبتاٌ شديد و بادهاي متداول در زمستان در جهت جنوب، جنوبغربي و در تابستان در جهت شمال - شمالشرق مي وزند. سرعت باد در اين ناحيه گاهي تا حدود 100 كيلومتر در ساعت مي رسد .

 

 


تاریخچه
زمین شناسی کانسار سرچشمه

کانسار مس سرچشمه در قسمت مرکزي کمربند کوهزايي اروميه -دختر که يک مجموعه رسوبي آتشفشاني گسله و چين خورده است، واقع شده است. اين کمربند کوهزايي در حاشيه جنوب غربي با زاگرس همجوار است. 
 


فرآيند تشكيل كانسار مس سرچشمه از ديدگاه زمين شناسي

 - نفوذ يك توده از ديوريت هورنبلند بيوتيت دار در 2 كيلومتري شمال غربي منطقه معدن در دره پران و احتمالاٌ چين خوردگي سنگهاي ولكانيكي .

-  نفوذ يك استوك گرانيتي تا گرانوديوريتي )پورفيري) در سنگهاي ولكانيكي در دوره ميوسن و يا قبل از آن (بيش از 15 ميليون سال قبل) .

-  ترك خوردگي شديد استوك و سنگهاي ولكانيكي اطراف كه به دنبال آن فازهاي آرژيليزاسيون، سيليسيفيكاسيون و مينراليزاسيون صورت گرفته است )در سنگهاي آندزيت و سرچشمه پورفيري (

 - فوران گدازه، تشكيل سنگهاي ولكانيكي جوانتر ) 5/1ميليون سال قبل) از يك مركز ولكانيك پليوستوسن در كوه اميرالمومنين ) 4كيلومتري شمال معدن) كه قسمتي يا تمامي مجموعه پورفيري را با برشهاي ولكانيكي، داسيتي، ايگنمبريت و لاواهاي ولكانيكي مي پوشاند كه به طور محلي يك تپه نشانه است.

 - فرسايش، ظاهر شدن مجموعه پورفيري و اكسيداسيون و شسته شدن سولفورهاي نزديك سطح زمين.

-  همزمان با فازهاي آلتراسيون، دايكهاي با مينراليزاسيون كم و پراكنده نفوذ كرده اند كه معمولاٌ جهت آنها شمال، شمال غربجنوب، جنوب غرب است و آخرين دايك حدود 2 ميليون سال قبل نفوذ كرده است.

-  رسوب كردن يك منطقه وسيع از سنگهاي آهكي تراورتن به وسيله چشمه هاي آب گرم ولكانيكي در اوايل دوران چهارم در سطح زمين.

-  تشكيل پستي و بلنديهاي فعلي به وسيله ادامه فرسايش، تشكيل منطقه ثانويه شسته شده با مقداري اكسيدهاي مس.

مقطع قائم شرقي غربي 1900 شمالي، نمايانگر نحوه توزيع سنگها در نزديكي مركز توده معدني، كانسار مس سرچشمه-  ته نشين شدن يك سري ضخيماز گدازه هاي آندزيت زير دريايي، توف ها و برشها در دوره ائوسن ) 50 تا 60 ميليون سال پيش) .


 


   

حفاریهای اکتشافی در سرچشمه

حفاریهای اکتشافی اولیه

فاز اول -  Selection Trust

-  تونل: تعداد 24 حلقه تونل اکتشافي با متراژ 17200 متر

-  گمانه مغزه اي: تعداد 195 حلقه گمانه مغزه اي با متراژ 28300 متر

-  گمانه پودري: تعداد 51 حلقه گمانه اکتشافي پودري با متراژ  5200 متر

-  شبکه حفاري: ابتدا 200 متر در 200 متر و سپس 100 متر در 100 متر

فاز دوم - Anaconda

-  گمانه مغزه اي: تعداد 113 حلقه گمانه با متراژ کل 33000 متر

-  شبکه حفاري: اين حفاريها تکميلي بوده و فاصله آنها متغير بوده است

 

حفاری اکتشافی حین استخراج

- گمانه اکتشافی: تعداد 172 حلقه گمانه با متراژ کل 51000 متر

 شبکه حفاری: 100 متر در 100 متر

 

 

 کانی سازی 

کلاهک شسته شده و اکسيدي که به طور متوسط 26 متر ضخامت دارد، بر روي زون سوپرژن سولفيدي قرار گرفته است. مرز بين اين کلاهک و زون سوپرژن نسبتاً مشخص و متمايز مي باشد و از توپوگرافي تبعيت مي کند .

- کانيهاي موجود در اين منطقه شامل اکسيدهاي مس نظير: کوپريت و تنوريت- کريناتهاي مس نظير: مالاکيت و آزوريت -  اکسيدهاي آهن نظير:ليمونيت، هماتيت و گوتيت مي باشند. ذخيره اکسيدي اين زون، 22 ميليون تن سنگ معدن با عيار 78/0 درصد مس برآورد شده است .

 

 

زون سوپرژن

ضخامت زون سوپرژن به طور متوسط حدود 37 متر است. عيار زون سوپرژن تقريباً دو برابر زون هايپوژن است. کاني اصلي مس در زون سوپرژن، کالکوسيت پراکنده است و کوولين نيز در حد پائين زون سوپرژن ديده مي شود . ذخيره اين زون، 110 ميليون تن سنگ معدن با عيار متوسط 50/1درصد برآورد شده است .

 

زون هايپوژن

عيار زون هايپوژن، با استناد به حفاريهاي انجام شده، در زونهاي آلتراسيون مختلف مجموعه هاي سولفيدي و انواع سنگها به طور واضحي نسبت به عمق ثابت است. سولفيدهاي اصلي شامل پيريت، کالکوپيريت و موليبدنيت هستند . بورنيت اگر چه در يک تونل مشاهده شده است اما عموميت نداشته و در همه حفاريها ديده نشده است. ظاهراً اندازه دانه هاي کالکوپيريت، وابسته به جنس سنگ ميزبان است به طوري که دانه هاي کالکوپيريت در آندزيتهاي مينراليزه به طور متوسط ريزترند و در سنگ سرچشمه پورفيري دانه هاي کالکوپيريت درشتترند . موليبدنيت، به صورت ورقه هاي پراکنده، معمولاً با رگه هاي کوارتز کالکوپيريت دار همراه است. عمده آلتراسيون هايپوژن در اطراف استوک سرچشمه پورفيري متمرکز شده است. ذخيره اين زون، بالغ بر يک ميليارد تن سنگ معدن با عيار متوسط 60/0درصد برآورد شده است .

 

مشخصات توده معدنی سرچشمه

 - نوع ذخيره: پورفيري

-  شکل: بيضوي

- ذخيره مس: بيش از 2/1ميليارد تن سنگ معدن با عيار متوسط 69/0 درصد مس با عيار حد 2/0درصد مس )اين ذخيره، ذخيره زمين شناسي است که بر اساس اطلاعات اکتشافي اوليه محاسبه گرديده است و هنوز اطلاعات حفاريهاي اکتشافي حين استخراج در آن تاثير داده نشده است .(

- ذخيره قابل برداشت در طرح گسترش: حدود يک ميليارد تن سنگ معدن با عيار متوسط 78/0 درصد مس با عيار حد 25/0 درصد مس  )اين طرح در دست بازبيني است و در آينده نزديک، اطلاعات دقيق آن اعلام خواهد شد .(

-  ذخيره موليبدن: حدود 850 ميليون تن سنگ معدن با عيار متوسط 30/0درصد موليبدن با عيار حد 01/0 درصد )بر اساس اطلاعات اکتشافي اوليه (

-  شروع استخراج: دي ماه سال 1360 با ظرفيت اسمي 40000 تن سنگ معدن و 40000 تن سنگ باطله در روز

در حال حاضر روزانه نزديك به 60 هزارتن ماده معدني و 50 هزار تن باطله و اكسيد از معدن استخراج مي گردد و طبق طرح گسترش مقدار استخراج روزانه بايستي به 80 هزارتن ماده معدني و 120 هزار تن باطله و اكسيد برسد .

 

 

مشخصات معدن مس سرچشمه

نحوه استخراج: روباز پلکانی .  
 ارتفاع پله ها: 5/12 متر .
 
عرض پله ها: 75/8 متر .
 
عرض پله ایمنی: 75/23 متر .
 
شیب کاری پله ها: 62 تا 64 درجه .
 
شیب دیواره نهایی: 32 تا 34 درجه .

 

 فرآیند استخراج معدن

-
 فعاليتهاي زمين شناسي و اکتشاف حين استخراج

بخش زمين شناسي و زهکشي معدن به عنوان اولين حلقه از فرآيند توليد، مسئول جمع آوري، تجزيه و تحليل و به روز رساني اطلاعات حفاري اکتشافي و استخراجي مي باشد .اطلاعات جمع آوري شده با استفاده از نرم افزارهاي معدني نظير MineSight و DataMine پردازش شده و تخمين ذخيره صورت مي گيرد. نتايج حاصله، به صورت مدلهاي بلوکي زمين شناسي و معدني و نقشه هاي مربوطه در اختيار بخش مهندسي معدن قرار مي گيرند تا طراحيهاي استخراجي صورت پذيرد .

 - طرح ريزي استخراجي

در واحد طراحي، بر اساس طرحهاي استخراجي بلند مدت، طراحيهاي استخراجي ميان مدت يک ساله و ششماهه انجام مي شود .

- حفاري و انفجار
بخش عمليات معدن مسئول اجراي طرحهاي استخراجي است. واحد حفاري محدوده هاي طرح را حفاري مي نمايد . شبکه حفاري با توجه به درجه سختي سنگ، متفاوت مي باشد. الگوهاي مورد استفاده شامل اندازه هاي زير است:  6/5 × 8/5 ،7 × 9 ،7/5 × 9/5 ،7/5 × 10 و ... عمق حفاري 15 متر و قطر آن 20تا 25 سانتيمتر مي باشد. چالهاي استخراجي حفاري شده، توسط واحد انفجار، آتشباري مي گردند .

موادي که براي اين منظور استفاده مي گردند عبارتند از :آنفو، امولان، بوسترهاي پنتوليتي، ديناميت، فتيله كرتكس، چاشني هاي تأخيري، چاشني و فتيله نانل، چاشني هاي معمولي و فتيله باروتي . معمولاً براي آتشباري چالهاي آبدار از امولان و براي آتشباري چالهاي خشک از آنفو استفاده مي شود .

 - برنامه ريزي توليد

طرح استخراجي ششماهه توسط واحد طراحي به طرحهاي ماهانه تقسيم مي گردد. واحد توليد و کنترل سنگ معدن، طرحهاي استخراجي کوتاه مدت ماهانه را به برنامه روزانه تبديل کرده و خاکي را با شرايط مناسب جهت ارسال به کارخانه تغليظ مهيا مي نمايد .

-  بارگيري و حمل

واحد شيفت عمليات معدن مسئول اجراي برنامه روزانه کنترل سنگ معدن مي باشد. بارگيري طبق برنامه و در دو بخش دولتي و خصوصي انجام مي گيرد .

مواد استخراجي حمل شده، براساس نوع و عيار ماده استخراجي به خروجي هاي زير منتقل مي شوند :

سنگ شكن اوليه: خاکهاي سولفوري که عيار مس آنها بيش از 25/0 درصد است به سنگ شکن اوليه حمل مي گردند .

هيپ هاي ليچينگ: براي استحصال مس از سنگهاي اکسيدي از روش هيپ ليچينگ يا اسيد شويي استفاده مي شود . بدين منظور خاکهاي اکسيدي موجود در معدن به هيپهايي که بدين منظور طراحي شده اند حمل مي شوند .

دامپ هاي كم عيار: خاکهايي که عيار آنها بين 15/0 تا 25/0 درصد است به دامپهاي کم عيار حمل مي گردند تا در صورت لزوم، در آينده پتانسيل استفاده از آنها وجود داشته باشد .

دامپ هاي باطله: خاکهايي که عيار مس آنها کمتر از 15/0 درصد است به دامپهاي باطله حمل مي گردند .   

-  خردايش و انتقال

سنگ شکن اوليه پذيراي خاکهاي سولفوري است که عيار مس آنها بيش از 25/0 درصد است. اين سنگ شکن از نوع ژيراتوري بوده و در هر ساعت مي تواند 4800  تن سنگ را خرد و منتقل نمايد سنگي که از معدن به سنگ شکن حمل مي گردد، در سنگ شکن به قطعات زير 15 سانتيمتر خرد شده و از آنجا توسط نوار نقاله به انباري که در فاصله 5/1 کيلومتري سنگ شکن قراردارد منتقل مي گردند .

 







 


نظرات شما عزیزان:

نام :
آدرس ایمیل:
وب سایت/بلاگ :
متن پیام:
:) :( ;) :D
;)) :X :? :P
:* =(( :O };-
:B /:) =DD :S
-) :-(( :-| :-))
نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه:






برچسب‌ها:

تاريخ : برچسب:معدن,مس,کانسار,حفاریهای اکتشافی,کانی سازی,زون سوپرژن,زون هایپوژن,توده معدنی, | 18:8 | نویسنده : پرویز زرانگوش 09183347188 |
.: Weblog Themes By VatanSkin :.